Płyta fundamentowa to rodzaj fundamentu, który polega na wykonaniu jednolitej, żelbetowej konstrukcji, która przenosi obciążenia z całego budynku na podłoże gruntowe. Płyta fundamentowa jest często stosowana w przypadku słabych i niestabilnych gruntów, na których tradycyjny fundament mógłby się osiadać lub pękać. Płyta fundamentowa zapewnia lepszą stabilność i rozkład sił na większej powierzchni.
Zalety i wady płyty fundamentowej
Płyta fundamentowa ma wiele zalet, takich jak:
- szybkość i łatwość wykonania
- mniejsze zużycie materiałów i robocizny
- możliwość budowy na każdym rodzaju gruntu
- lepsza izolacja termiczna i akustyczna
- brak konieczności wykonywania piwnicy lub podpiwniczenia
- mniejsze ryzyko pęknięć i osiadań
- większa odporność na trzęsienia ziemi i powodzie
Jednak płyta fundamentowa ma też pewne wady, takie jak:
- większe koszty wykonania w porównaniu do tradycyjnego fundamentu
- konieczność dokładnego przygotowania terenu i wykonania geotechnicznego badania gruntu
- ograniczona możliwość zmiany projektu lub rozbudowy budynku
- trudność w doprowadzeniu instalacji podziemnych i odprowadzeniu wody opadowej
- większe obciążenie środowiska przez użycie betonu i stali
Przygotowanie terenu pod płytę fundamentową
Przed wykonaniem płyty fundamentowej należy dokładnie przygotować teren pod budowę. Pierwszym krokiem jest usunięcie warstwy humusu i wszelkich przeszkód, takich jak kamienie, korzenie, roślinność, itp. Następnie należy wykonać geotechniczne badanie gruntu, które określi jego rodzaj, nośność, wilgotność, zagęszczenie i inne parametry. Na podstawie tych danych można zaprojektować odpowiednią grubość i zbrojenie płyty fundamentowej.
Kolejnym krokiem jest wytyczenie i wykopanie rowów pod płytę fundamentową. Również tutaj należy kierować się projektem i uwzględniać wymagane odstępy i spady. Równocześnie należy wykonać drenaż terenu, czyli ułożyć rury i studzienki, które będą odprowadzać wodę opadową i gruntową z pod płyty. Po wykopaniu rowów należy je wypełnić warstwą piasku i zagęścić ją. Na piasku należy położyć folię izolacyjną, która zapobiegnie przenikaniu wilgoci do płyty.
Materiały potrzebne do budowy płyty fundamentowej
Do budowy płyty fundamentowej potrzebne są następujące materiały:
- beton – to podstawowy materiał, z którego wykonuje się płytę fundamentową. Beton powinien być wysokiej jakości i odporny na mróz i wilgoć. Zaleca się stosowanie betonu klasy C25/30 lub wyższej. Beton można zamówić gotowy z betoniarni lub wykonać samodzielnie na placu budowy, mieszając cement, piasek, żwir i wodę.
- stal – to materiał, który służy do zbrojenia płyty fundamentowej. Zbrojenie zwiększa wytrzymałość i sztywność płyty, a także zapobiega jej pękaniu. Zaleca się stosowanie stali klasy A-IIIN lub wyższej. Stal należy ułożyć w postaci siatki lub koszy zbrojeniowych, zgodnie z projektem. Siatka powinna być odpowiednio przymocowana i odizolowana od gruntu i betonu.
- folia – to materiał, który służy do izolacji płyty fundamentowej. Folia powinna być wodoszczelna i paroprzepuszczalna. Folia należy ułożyć na warstwie piasku, pod płytą fundamentową, oraz na krawędziach i ścianach rowów. Folia zapobiegnie przenikaniu wilgoci do płyty i zabezpieczy ją przed uszkodzeniami mechanicznymi.
- styropian – to materiał, który służy do ocieplenia płyty fundamentowej. Styropian powinien być odporny na obciążenia i wilgoć. Styropian należy ułożyć na folii, pod płytą fundamentową, oraz na krawędziach i ścianach rowów. Styropian zapewni lepszą izolację termiczną i akustyczną płyty.

Porównanie płyty fundamentowej do tradycyjnego fundamentu
Tradycyjny fundament to rodzaj fundamentu, który polega na wykonaniu żelbetowych ław i stóp fundamentowych, które przenoszą obciążenia z poszczególnych elementów budynku na podłoże gruntowe. Tradycyjny fundament jest często stosowany w przypadku stabilnych i nośnych gruntów, na których można wykonać piwnicę lub podpiwniczenie.
Porównując płytę fundamentową do tradycyjnego fundamentu, można wyróżnić następujące różnice:
- płyta fundamentowa jest szybsza i łatwiejsza w wykonaniu, ponieważ wymaga mniej prac ziemnych i betonowych
- płyta fundamentowa jest droższa w wykonaniu, ponieważ wymaga większej ilości materiałów i robocizny
- płyta fundamentowa jest lepiej dostosowana do słabych i niestabilnych gruntów, ponieważ zapewnia lepszą stabilność i rozkład sił na większej powierzchni
- płyta fundamentowa jest lepiej izolowana termicznie i akustycznie, ponieważ tworzy jednolitą i szczelną konstrukcję
- płyta fundamentowa nie pozwala na wykonanie piwnicy lub podpiwniczenia, ponieważ zajmuje całą powierzchnię działki
- płyta fundamentowa jest trudniejsza w zmianie projektu lub rozbudowie budynku, ponieważ wymaga ingerencji w całą konstrukcję
- płyta fundamentowa jest bardziej obciążająca dla środowiska, ponieważ zużywa więcej betonu i stali

Koszt wykonania płyty fundamentowej
Koszt wykonania płyty fundamentowej dla domu o powierzchni 120 m2 zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj gruntu, grubość i zbrojenie płyty, izolacja termiczna i wodoszczelna, lokalizacja budowy, ceny materiałów i robocizny. Według różnych źródeł, średni koszt wykonania płyty fundamentowej w 2023 roku wynosi od 350 do 500 zł netto za m2, co daje od 42 000 do 60 000 zł netto za całą płytę. Do tego należy doliczyć koszt materiału na zasyp i wynajem koparki, który może wynosić około 57 zł netto za m2, co daje dodatkowe 6 840 zł netto. W sumie, koszt wykonania płyty fundamentowej dla domu o powierzchni 120 m2 może wynosić od 48 840 do 66 840 zł netto. Oczywiście, ceny mogą się różnić w zależności od konkretnego wykonawcy i sytuacji na rynku budowlanym, dlatego zawsze warto zapytać o indywidualną wycenę.
Podsumowanie
Płyta fundamentowa to nowoczesny i funkcjonalny rodzaj fundamentu, który ma wiele zalet, ale też pewne wady. Płyta fundamentowa jest idealnym rozwiązaniem dla budynków na słabych i niestabilnych gruntach, gdzie tradycyjny fundament mógłby się osiadać lub pękać. Płyta fundamentowa zapewnia szybkość i łatwość wykonania, lepszą izolację termiczną i akustyczną, oraz większą odporność na trzęsienia ziemi i powodzie. Jednak płyta fundamentowa jest droższa w wykonaniu, nie pozwala na wykonanie piwnicy lub podpiwniczenia, i jest trudniejsza w zmianie projektu lub rozbudowie budynku. Płyta fundamentowa jest również bardziej obciążająca dla środowiska, ponieważ zużywa więcej betonu i stali.